- pokrzywdzenie wierzycieli w sytuacji, kiedy wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową,
- działanie dłużnika z zamiarem i świadomością pokrzywdzenia wierzycieli,
- wiedza lub możliwość dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią, przy zachowaniu należytej staranności.
Zgodnie z art. 6 Kodeksu cywilnego, to wierzyciel jest zobowiązany udowodnić, że wystąpiły przesłanki uzasadniające uznanie czynności za bezskuteczną w stosunku do niego. Aby mu to jednak ułatwić, ustawa wprowadza szereg domniemań. Domniemania prawne są to pewnego rodzaju przypuszczenia, które sąd uznaje za prawdziwe, dopóki strona zobowiązana do wykazania przeciwnego faktu tego nie udowodni. Domniemanie prawne brzmią w sposób następujący:
1. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku (np. córka, syn, żona, ojciec, matka, dziadek, babcia), domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli;
2. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było mu wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.
3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie (np. darowizna), wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli;
4. Jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, iż działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny.
Jeśli względem wierzyciela czynność prawna dłużnika została uznana za bezskuteczną, to może on z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej dochodzić zaspokojenia roszczeń z przedmiotów majątkowych, które na skutek czynności prawnej uznanej za bezskuteczną względem wierzyciela wyszły z majątku dłużnika albo nie weszły do niego. Po uzyskaniu orzeczenia uwzgledniającego skargę pauliańską, wierzyciel może wnosić o rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego, a komornik będzie prowadził egzekucję także na przedmiotach, które wyszły z majątku dłużnika na mocy uznanej za bezskuteczną czynności prawnej względem wierzyciela, zatem na aktywach należących do osoby trzeciej.
Informacje dotyczące pozwu:
- Właściwość Sądu- Właściwość sądu ustala się według miejsca zamieszkania pozwanego;
- Pozwany – Pozwanym nie jest dłużnik, który wyzbył się majątku, lecz osoba trzecia, która uzyskała korzyść majątkową na skutek czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela;
- Wartość przedmiotu sporu- Wartość przedmiotu sporu wyznacza wartość wierzytelności przysługującej wierzycielowi;
- Opłata od pozwu – Opłata od pozwu wynosi 5% wartości przedmiotu sporu w sprawach powyżej 20 000 złotych. Natomiast w sprawach, gdy wartość przedmiotu sporu wynosi:
1. do 500 złotych – 30 złotych;
2. ponad 500 złotych do 1500 złotych – 100 złotych;
3. ponad 1500 złotych do 4000 złotych – 200 złotych;
4. ponad 4000 złotych do 7500 złotych – 400 złotych;
5. ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – 500 złotych;
6. ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – 750 złotych;
7. ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – 1000 złotych.
Należy mieć na uwadze, iż uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności.
Data publikacji: 20 listopada 2020
Autor: Adwokat Anna Gałecka
